۱۳۸۸/۱۱/۲۶

برودت زمستان و نوسانات قطبی

اگر شما تقریبن در هر نقطه ای‌ از شمال آمریکا، اروپا و یا آسیا زندگی‌ می‌کنید، برای شما این خبر تازه‌ای نیست که دسامبر ۲۰۰۹ و اوائل ژانویه ۲۰۱۰ هوا بسیار سرد بود. تصویر نشان می‌دهد که دمای هوا در دسامبر گذشته به چه میزان از میانگین ثبت شده در طول سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸ میلادی پایین‌تر بوده است. رنگ آبی‌ مناطقی را نشان می‌دهد که درجه حرارت هوا در آن نقاط پایین‌تر از میانگین ثبت شده می‌باشد. در حالی‌ که رنگ قرمز نشان دهنده دماهای بیشتر از متوسط می‌باشد. بسیاری از نواحی نیمکره شمالی در حال تجربه زمستانی سرد می‌باشند، در حالی‌ که سرزمین‌های نواحی قطبی به شکل استثنایی گرمتر از حد میانگین می‌باشند.

در فصل زمستان نوسانات [فشاری] قطب شمال کره زمین (AO - Arctic Oscillation) یک الگوی موثر بر روی آب و هوای نیم کره شمالی می‌باشد و آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این الگو توسط اختلاف فشار هوا میان مدارهای میانی‌تر (حدود ۴۵ درجه شمالی، در محدوده عرض جغرافیایی مابین مونترال کانادا و بوردوی ِ فرانسه) و مناطق قطبی تعریف می‌شود.

در حالی‌ که توده هوای کم فشار معمولن بر روی مناطق قطبی قرار می‌گیرد، توده‌ی پرفشارتر بر روی مدارهای میانی تر قرار می‌گیرد. این اختلاف فشار با تولید بادهایی، توده به شدت سرد هوا را محدود به مناطق قطبی می‌کند. گاهی اوقات، این نظام فشاری تضیف می‌شود، بدان معنی‌ که اختلاف فشار میان مناطق قطبی و مدارهای میانی تر کاهش می‌یابد و این پدیده اجازه می‌دهد تا هوای سرد قطبی به سمت مناطق جنوبی‌تر حرکت کند و در همین حال هوای گرمتر مناطق جنوبی‌تر به سمت مناطق قطبی جابجا شود. نوسانات ]فشاری [قطبی ضعیف‌تر از حد متوسط، اصطلاحن "فاز منفی نوسانی" نامید می‌شود. بنابراین، هنگامی که سیستم‌های فشاری قوی باشند، فاز نوسانات ]فشاری[ قطبی "مثبت" می‌باشند.

به گفته سازمان هواشناسی آمریکا در طول دسامبر ۲۰۰۹، فاز نوسانات فشار در محدوده‌ی اقیانوس اطلس شمالی به شدت منفی‌ بود. تصویر فوق تاثیرات فار منفی را بر روی درجه حرارت سطح زمین در سراسر نیمکره شمالی نشان می‌دهد که به کمک رادیو طیف سنج میان-کیفی (MODIS - Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer) نصب شده بر روی ماهواره تِرا (Terra) سازمان فضایی ناسا تصویربرداری شده است.

همانطور که مشاهده می‌شود، هوای سرد قطبی، سطح زمین را در مدارهای میانی به شدت سرد کرده است، در حالی‌ که نواحی قطبی‌تر مانند گرینلند و آلاسکا بسیار گرم‌تر از حد معمول می‌باشند.

جهت کسب اطلاعاتی بیشتر در زمینه نوسانات ]فشاری[ قطبی لینک‌های زیر را مظالعه کنید: