در روستای لالهزار استان کرمان هنوز چرخه زندگی بر مدار ستارگان میچرخد، شب و روز را با اصطلاحات محلی خاص خود تقسیم میکنند و زمان کشت و کار بر اساس «ساعت ستارهای» است[۱]. مستند "ساعت ستارهای" به کارگردانی دکتر مجید فدایی در سال ۱۳۹۱ در شبکه کرمان، در ارتباط با استفادهی مردم این روستا از موقعیت ستارهها در آسمان شب برای تعیین وقت آبیاری، دامداری، سفر و مسیریابی تهیه شده است. این مستند در نوع خود به زبانی بسیار ساده و عامی، به نقشی که جایگاه ستارگان آسمان شب به شکل سنتی در زندگی روزمره ایرانیان و به ویژه عشایر بزرگ ایرانزمین داشته است اشاره میکند.
آنچه که تماشای این فیلم را بیش از هر چیز دیگری
دلچسب میکند، شنیدن صحبتهای مرحوم «همایون صنعتیزاده»، نویسنده و مترجم بزرگ
اهل کرمان و از احياگران تاريخ ايران باستان میباشد. نوشتهها و ترجمههای
بسیاری از ایشان به جای مانده است که در میان اهل علم و ادب شناخته شده میباشند.
از میان ترجمههای بسیار معروف ایشان میتوان به ترجمهی کتابهای: «تاریخ کیش زرتشت» نوشتهی Mary Boyce،
«پیدایش دانش نجوم» نوشتهی Bartel L. van der
Waerden، «جغرافیای تاریخی ایران»
نوشتهی Wilhelm Barthold،
«جغرافیای اداری هخامنشی» نوشتهی Arnold J. Toynbee،
«شیراز در روزگار حافظ»
نوشتهی John Limbert و
«ایران در شرق باستان»
اثر Ernst Herzfeld اشاره کرد.
[۱] ساعت ستارهای به اندازهگیری و تشخیص و تطبیق زمان
به کمک ستارگانی خاص گفته میشود. این روش معمولا به کمک ستاره قطبی و یا با
مقایسه و سنجش جابجایی بعضی ستارگان در طول سال انجام میشود.